Het nieuwe normaal

‘We moeten naar het nieuwe normaal…’ De eerste keer dat ik Rutte deze woorden hoor zeggen klinken ze me best goed in de oren. We zitten net een paar dagen met z’n allen thuis tijdens de zogeheten ‘intelligente lockdown’. Het vooruitzicht is een paar weken de kinderen thuis, geen afspraken op kantoor, geen trainingen, geen trip naar Engeland. Maar de zon schijnt, we hebben het goed met elkaar, we hebben voldoende inkomen en… heel belangrijk… we zijn allemaal gezond.

Inmiddels zijn we 6 weken verder. De kinderen doen het fantastisch, ik ben gaan wandelen met de bezoekers aan mijn praktijk en doe af en toe een beeldbelgesprek. Ik mis mijn studenten en de mensen van de rouwgroep. Hoe zou het met hen zijn? Ik ben een trouwe kijker van de persconferenties en volg het nieuws op de voet. Eerlijk, de persconferenties vind ik vooral fantastisch door de gebarentolk, naar wie ik ademloos kan kijken. Die praat met haar handen én haar hele gezicht. Ze verdient een lintje vind ik.

Eén ding weet ik inmiddels zeker: ik wil geen nieuw normaal. Geen anderhalvemetersamenleving, social distancing, raambezoeken, beeldbelafspraken, online cursussen, webinars. Geen boodschappen die op de stoep gezet worden, restaurants die dicht zijn en alleen zitten wachten in een wachtkamer omdat er verder geen patiënten bij de huisarts mogen komen.

Schrijnend

Ik hoor en zie schrijnende dingen. Ik lees ze op facebook en in krantenberichten. Mensen die alleen sterven, die alleen ziek zijn. Mensonterend vind ik het. Terwijl ik daas en wankelend op mijn benen van de uitslaapkamer naar de wachtkamer van het ziekenhuis strompel blijft de verpleegster op anderhalve meter afstand. Natuurlijk zal ze me oprapen als ik echt omval, maar hoe fijn is het dat ik na de klapdeur aan JW’s arm kan hangen. Dit is maar heel klein leed. Erger vind ik ouders die hun opgenomen kind niet kunnen zien. Pleegkinderen die hun ouders niet kunnen zien. Kinderen en kleinkinderen die niet naar hun opa en oma mogen. Relaties die onder druk komen te staan, gezinnen die het niet redden om met elkaar thuis te zijn. Het wachten is nog op het eerste familiedrama. Het is niet normaal.

Ik weiger om hoe we nu met elkaar leven als nieuw normaal te gaan beschouwen. Een berichtje van een begrafenisondernemer raakt me diep. Een foto van een meisje bij het graf van haar broer die begraven wordt. Ze zit daar verloren in het gras. De uitvaartondernemer knielt naast haar neer en legt een hand op haar rug. Tegen alle richtlijnen en afspraken in. Het nieuwe normaal had dit meisje een trauma bezorgd.

Echt contact

Boodschappen doen volgens het nieuwe normaal is aan mij niet besteed. Ten eerste dwarrel ik over het algemeen gedachteloos door de winkel en zie ik elk pad drie keer voor ik uiteindelijk bij de kassa beland. Niet handig als ik nu in een winkel kom waar met pijlen een route van ingang tot kassa staat aangegeven. In de supermarkt doe ik echt mijn best om op te letten, wacht ik keurig op mijn beurt voor ik iets uit de koeling mag pakken terwijl ik er ook best wel even tussendoor had gekund. Maar ik heb al menig gefrustreerde blik gezien en zucht gehoord omdat ik nog even sta te dromen bij het schap terwijl iemand anders daar ook bij wil.

Na de boodschappen wandel ik richting huis. Het is vrijdagmiddag en ik heb wel zin in andere mensen dan mijn huisgenoten. Op goed geluk bel ik aan bij vrienden. Ze zijn thuis en als ik met de lift boven kom staan ze in de hal al te wachten. ‘Voor jou maak ik een uitzondering…’ twee wijd open armen waar ik me instort. Een knuffel om zes weken in één keer in te halen. Even écht contact. En als ik de één dan geknuffeld heb, dan de ander ook. Het kan me even helemaal niets meer schelen. Dit is normaal. ‘Oké, als we het nu alle drie krijgen weten we in ieder geval waar het vandaan gekomen is.’, grap ik.

Levensbehoefte

Nee, ik ben echt geen knuffelkont. Verre van dat. Als ik op zondag naar de kerk ga of naar een verjaardag of feest ga zou ik het liefst een sticker op mijn voorhoofd plakken met ‘I LOVE AFSTAND HOUDEN’. Ik hoef echt niet iedereen te knuffelen en te zoenen maar ik heb net als ieder mens contact nodig. Het is een levensbehoefte. Bij baby’s is dat aangetoond. Baby’s die niet aangeraakt worden gaan dood. We hebben meer nodig dan alleen maar eten en drinken.

Het nieuwe normaal is dodelijk. Misschien op de lange termijn wel dodelijker dan het coronavirus. Het nieuwe normaal is abnormaal. Het is niet normaal dat we iemand met verdriet niet meer mogen troosten door een hand op een schouder te leggen. Dat we een verwarde oudere niet meer mogen opzoeken. Dat we niet naast het bed van een zieke mogen gaan zitten en even een koude hand op een warm voorhoofd kunnen leggen. Even die hand op iemands hand als er geen woorden zijn of een arm om iemands schouder als je ziet dat diegene het moeilijk heeft.

Woorden, brieven, telefoontjes, kaartjes, taarten, boodschappen op de stoep, muziek op de gang, stoepkrijttekeningen onder aan de bejaardenflat, het is allemaal prachtig en ontroerend. Maar dat moet iets tijdelijks zijn. Niet het nieuwe normaal.

Risico

Ik wil niets afdoen aan de maatregelen van de overheid. Ik houd me zo goed als ik kan aan deze tijdelijke maatregelen. Vrienden van mij werken in de verpleging en ik weet hoe heftig het er aan toe kan gaan rondom dit virus. Ik zie mensen, ook dichtbij, vechten om in leven te blijven. Dus ja, ik vind de maatregelen prima. Tot op zekere hoogte of misschien moet ik zeggen tot voor een zekere tijd.

Ik zal voorzichtig blijven en de regels in gedachten houden. Als iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt en geen onnodige risico’s neemt, dan hebben we geen nieuw normaal nodig. Natuurlijk was ik niet bij mijn vrienden langs gegaan als ik een loopneus had gehad of één van mijn huisgenoten ziek was. Dan was ik überhaupt niet naar de winkel gegaan. Ik vind het prima om de bezoekers van mijn praktijk bij binnenkomst geen hand te geven. In plaats daarvan laat ik ze hun handen desinfecteren. Maar als iemand overstuur is, of in paniek, dan ga ik ernaast zitten en maak ik contact. Dat risico neem ik. Dat vind ik normaal.

Mijn nieuwe normaal

Deze week heb ik verschillende mensen gesproken die van slag zijn. Gewoon gezonde mensen. Ze hebben een huis, een gezin, inkomen en toch zijn ze van slag. Ze voelen zich verdrietig of er komt niets uit hun handen. Ik herken het ook bij mezelf. Na het lezen van de blog van Petra over ‘contacthonger’ begrijp ik het. Ik ben een beetje uitgehongerd geraakt de afgelopen tijd. Niet voldoende voedingsstoffen binnen gekregen. Een beetje een eenzijdig dieet zeg maar…

Na de knuffel op vrijdagmiddag drinken we wat met elkaar. Op anderhalve meter afstand. Ik geniet van het samen zijn en de gezelligheid. Een half uurtje later ga ik naar huis. We groeten elkaar, op afstand, want je hoeft echt niet bij iedere gelegenheid een knuffel te geven. Ik kan er weer tegen. Onderweg geniet ik van het zonnetje en bedenk ik dat ik vanaf volgende week weer gewoon gesprekken ga voeren in mijn praktijk. Met de maatregelen van de RIVM in acht nemend uiteraard. Echt contact, op anderhalve meter afstand. En als het nodig is… dan kom ik dichterbij. Dat is mijn nieuwe normaal. Dat kan ik heel lang volhouden.

Als ik me niet goed voel, of als mijn huisgenoten ziek zijn, dan blijf ik thuis en mag Picnic de boodschappen op de stoep zetten. Dat vraag ik ook aan de mensen die bij mij op kantoor komen. Dat we nog geen grote bijeenkomsten mogen hebben, geen kerkdiensten, vergaderingen, scholing of training, dat neem ik voor lief. Of de vakantie doorgaat of dat het toch Tuinesië wordt, zal me een worst wezen.

Laat ons nieuwe normaal zijn dat we onszelf en elkaar blijven voorzien van álle levensbehoeften. Zorg goed voor jezelf én voor elkaar. Alleen samen komen we hierdoor heen.