Balans week

Afgelopen week hebben we een balans week gehad in ons dieet. Als je het Straight Away dieet volgt wissel je steeds drie weken dieet af met één balans week. Deze weken staan met een lief zalm kleurtje in onze gezamenlijke agenda gemarkeerd.

Ik keek echt uit naar deze week. Want in de balans week mag je in plaats van de Straight Away avondmaaltijd, vlees en groente eten. Nee, niet onbeperkt en niet alles, maar dat maakt niet uit. Wat is het genieten om na drie weken alleen maar maaltijden uit zakjes (hoewel ze echt prima smaken) je tanden in een biefstuk te zetten…

We hebben de hele week genoten van allerlei lekkers: Biefstuk, tartaar, zalm, tonijn, kip, paprika, bloemkool, sla en komkommer, champignons, ui, boontjes, courgette en aubergine en noem maar op.

Genoeg met minder

Nu mijn lichaam drie weken lang gewend is aan maaltijden van 200 kcal, wat inhoudt dat je een klein bordje eten, een kom soep, een schaaltje mousse, een reep of een shake neemt, is ook het relatief kleine stukje vlees en de groenten erbij meer dan voldoende.

Met verbazing voel ik dat aan het eind van de maaltijd waarin ik hooguit de helft heb gegeten van wat ik anders zou nemen, genoeg heb. Ik voel me voldaan. Natuurlijk zou ik er nog best een stuk vlees bij kunnen stoppen, maar dat is niet nodig om mijn trek te stillen. Dit belooft wat voor als we straks weer overschakelen naar gewoon eten. Maar tegelijk realiseer ik me dat het discipline zal vragen om niet in ons oude patroon te vervallen. We zullen eten moeten blijven gebruiken waar het voor bedoeld is: Brandstof. Niet als vulling.

En misschien zullen we ook na ons dieet af en toe een balans week moeten inbouwen. Een week om even stil te staan bij hoeveel we naar binnen werken en hoeveel we nodig hebben.

Opvallend

Ook in mijn praktijk (waar ik (relatie)therapie geef) valt met grote regelmaat het woordje ‘balans’. Dat komt enerzijds omdat het een thema is waar ik dit jaar zelf erg mee bezig ben. Maar het komt zeker ook doordat ik enorm veel mensen ontmoet die uit balans zijn. Op allerlei gebieden is het gezonde evenwicht verstoord geraakt en leidt dit tot problemen.

• De balans tussen werken en privé is verstoord en dit veroorzaakt relatieproblemen.
• Er is een verstoring in het aandacht hebben (zorgen) voor anderen en tijd nemen voor jezelf. Je gaat met tegenzin dingen doen en hebt het gevoel dat jij altijd maar loopt te rennen.
• Het evenwicht tussen genieten van het leven en gezond leven is ver te zoeken. Je slaapt te weinig, eet ongezond, voelt je niet fit en energiek en krijgt overgewicht.
• Activiteiten buitenshuis (vergaderingen, sport, de kerk, vrijwilligerswerk) vragen teveel aandacht waardoor je geen tijd meer hebt voor vrienden of je gezin.
• Je hebt zoveel zorgen en dingen die nog geregeld moeten worden dat je niet kunt genieten van de dagelijkse mooie dingen.
• Je wordt in beslag genomen door gebeurtenissen uit het verleden waardoor de dagelijkse dingen, laat staan je toekomstdromen, blijven liggen.

Welke balans er bij jou ook verstoord is, als je lang genoeg uit evenwicht bent loop je het risico op een burn out. En dat fenomeen kom ik opvallend vaak tegen. Bij hele jonge mensen, soms nog studerend, bij jongvolwassenen in de bloei van hun leven, bij dertigers, veertigers, vijftigers, mannen en vrouwen.

Burn out

Ik kan me met mijn onuitputtelijke voorraad energie nauwelijks voorstellen hoe je in een burn out kunt raken. Hoewel, de periode dat ik zware depressies doormaakte, is denk ik te vergelijken met het loodzware gevoel van iemand die in een burn out zit.

Een burn out is een uitputtingsreactie van zowel het lichaam als de geest, als gevolg van (emotionele) overbelasting. Als je een burn out hebt, dan voel je je letterlijk opgebrand en je kunt geen energie of motivatie meer vinden, om werk te verrichten. Zelfs de dagelijkse huishoudelijke bezigheden kunnen een enorme opgave zijn.

Je zou kunnen zeggen dat een burn out het omgekeerde is van overgewicht. Bij een burn out gebruik je meer energie dan je opdoet. Bij overgewicht neem je meer brandstof tot je dan dat je gebruikt. Maar zowel burn out als overgewicht zijn kwesties van uit balans zijn.

Weegschaal

Iedere week sta ik bij Sandra op de weegschaal. Ik had nooit kunnen denken dat het leuk zou zijn om naar iemand toe te gaan om je te wegen, maar sinds ik aan het dieet begonnen ben, staat wegen gelijk aan mijn succes vieren. Want ook deze week was er weer bijna 2 kilo af.

Balans tussen werken/verplichtingen en ontspannen

Nu hebben we tegenwoordig van die moderne weegschalen waar je met beide voeten op gaat staan en die behalve je gewicht ook nog andere confronterende getalletjes weergeven. Je BMI, vetpercentage en vochtpercentage. Maar als we het hebben over balans is de weegschaal zoals we die vroeger gebruikten een veel duidelijker meetinstrument.  Aan de ene kant datgene wat je wilt wegen aan de andere kant gewichten en dan maar kijken welke kant zwaarder is.

Dat zouden wij ook kunnen doen op het moment dat we merken dat we uit balans zijn. Zet voor jezelf eens op een rij wat zo zwaar weegt in je leven en kijk welk tegengewicht daartegenover staat. Naar welke kant zakt de weegschaal of is hij in balans? Het helpt om het voor jezelf eens op papier te zetten.

Uit balans, in balans

Op de opleiding die ik volg hoorde ik eens een mooie uitspraak: Wil je iets veranderen in je leven dan helpt het om datgene wat je wilt eerst eens een tijdje wat extremer te doen. Daarmee te oefenen, dat te ontdekken, uit balans te zijn naar de andere kant om vervolgens ergens in het midden uit te komen, in balans.

Als ik kijk naar mijn dieet dan is dat wat ik aan het doen ben. Een tijdlang krijgt mijn lichaam minder dan het minimale aantal calorieën binnen zodat het vet gaat verbranden. Dat is een situatie die uit balans is. Dat kun je niet je leven lang blijven doen. Dan gaat het niet goed. Andersom kan het ook niet, dat is gebleken. Ik kan niet dag in dag uit allerlei lekkernijen eten en drinken die ik niet als brandstof nodig heb. Dan slaat de weegschaal door, letterlijk…

Maar ook voor de andere dingen in ons leven waar we uit balans kunnen zijn geldt dit principe. Wil je weer in balans komen, zul je een tijdlang het tegenovergestelde moeten doen van wat je altijd deed. Heb jij je leven lang klaar gestaan voor anderen, kon je geen nee zeggen en was je elke minuut van de dag in touw om te zorgen? Dan wordt het tijd dat je datzelfde eens voor jezelf doet. Dat je je agenda onder de loep neemt, verplichtingen afzegt en op je gemak gaat (her)ontdekken wat jij nou eigenlijk echt belangrijk vindt in het leven. Waar jij plezier aan beleeft en waar je energie van krijgt. Nee, niet de rest van je leven, want dan zou je egocentrisch worden, maar net zolang totdat de balans zich kan herstellen en je van beide dingen evenveel kunt doen.

Evenwicht

Zowel als het gaat om eten als om andere dingen in ons leven mag er een goed evenwicht ontstaan. En wat mij betreft is een evenwicht flexibel, in beweging. Soms gaat het wat meer de ene kant op, soms wat meer de andere kant. Maar… en die is belangrijk… binnen gezonde marges. Niet het welbekende jojo-effect, maar een licht golvende beweging. Dan kukel je namelijk niet van de weegschaal af als hij wat doorzakt naar de ene kant, en wordt je niet gelanceerd als hij de andere kant op doorslaat.

Dan raak je niet burn out of op een overgewicht. Dan kun je wel moe worden, maar weer opladen. Dan kun je een paar kilo aankomen, maar die ook weer kwijt raken.

Misschien wel omdat je met regelmaat een balans week inplant.