Sociaal

Ben jij iemand die met iedereen contact legt, elke voorbijganger groet en zelfs met de kassière een praatje aanknoopt? Ik niet. En zeker niet op vakantie. Een paar jaar geleden ging ik mee met een kloosterweekend. Alleen. Ik kende de organisatoren maar verder niemand. En dat beviel me wel. Mijn werkende leven bestaat vooral uit contact hebben met mensen (of mensen weer met elkaar in contact brengen). Dus tijdens zo’n kloosterweekend, of tijdens vakanties, heb ik niet zo’n zin om contact te hebben met anderen dan mezelf en degenen die ik mee heb op vakantie.

We liepen in de koude hal van het klooster voor een rondleiding. Ik was totaal niet bezig met de andere groepsleden maar liet de beelden en de rustgevende ruimte op me inwerken. ‘Hé, ben jij niet Judith Stoker?’ vroeg iemand die naast me kwam lopen. ‘Nee’, had ik willen zeggen. Maar voordat ik iets zei ging ze al verder. ‘Ik heb je boek gelezen…’

Ik deed mijn best om niet in gesprek te gaan en was blij dat de kloosterzuster haar verhaal vervolgde. Soms wil ik geen contact.

Diepere lagen

Misschien komt het door hoe mijn leven is gegaan en wat ik daarin heb meegemaakt, maar als ik contact heb met anderen, dan moet het wel ergens over gaan. Dat vind ik dan meteen ook een sport, om een gesprek dat iemand met je aanknoopt diepgang te geven. Natuurlijk kan dat niet altijd maar verrassend vaak kan dat wel. Zelfs in de supermarkt. Een tijdje terug liep ik als een echte koopjesjager bij de Aldi tussen de aanbiedingen te graaien (nooit gedacht dat ik me daartoe zou laten verleiden maar stiekem vind ik het gewoon leuk). Naast mij stond een oudere dame met twee dekbedovertrekken in haar handen. Dan weer pakte ze de ene dan weer de andere.

‘Leuk, die blauwe…’ zei ik terwijl ik haar aankeek. ‘Ik kan niet kiezen, welke zou u nemen?’ zei ze . ‘Het ligt eraan waarvoor hij is.’, antwoordde ik strategisch. ‘Hij is voor mijn man.’, zei de vrouw en een verdrietige uitdrukking verscheen op haar gezicht. Ik vroeg nog even verder en de vrouw vertelde daar midden in de Aldi hoe haar man onlangs was opgenomen in een verpleeghuis en niet meer thuis zou komen. Ik hielp haar een dekbed te kiezen en de vrouw bedankte me hartelijk. Misschien was ik wel de enige met wie ze die dag contact had gehad over haar grote verdriet.

De therapie van het contact

Nu mijn opleiding is afgerond mag ik mezelf officieel Gestalttherapeut noemen. Het kostte me de eerste jaren wat moeite om nu precies te omschrijven wat Gestalttherapie eigenlijk is. Tot ik op een dag een website vond waar het prachtig omschreven stond: Gestalttherapie is de therapie van het contact.

Gestalttherapie richt zich op het herstel van het contact met jezelf en je omgeving.
Het gaat erom dat je besef krijgt van datgene wat contact in de weg staat. Een belangrijk onderdeel hierbij is het opsporen van onaffe zaken of verstoringen om deze alsnog af te maken waardoor je verder kunt met het leven.

Contact was hét centrale woord van de afgelopen vier jaar Kempler. Daarom zit je tijdens een opleidingsweekend niet aan tafeltjes in een collegezaal, maar in een kring (superonhandig om aantekeningen te maken). Ik leerde contact te maken met mezelf, met mijn lichaam, met mijn gewaarwordingen. Wat voel ik, vind ik, wil ik eigenlijk? Wat zegt mijn lichaam? Niet makkelijk, maar enorm waardevol. Maar ook datgene wat in contact met de ander gebeurde was keer op keer onderwerp van gesprek.

Therapiegroep of opleiding?

Nu mijn studie klaar is en ik voor het eerst in vier jaar de zomervakantie niet nodig heb om alvast in mijn literatuur te duiken, realiseer ik me dat ik de opleiding nu al mis. Ja, ik ben leergierig en wil altijd graag nieuwe dingen horen en ontdekken. Maar wat ik mis is het contact. Met mijn medestudenten, met de trainers, met het kleinere intervisiegroepje, met studenten uit andere jaren als we elkaar ‘s avonds in de bar tegenkwamen.

Eerlijk, ik heb in die vier jaar ook echt wel eens gezucht onder al dat contact. Al die processen die zich tussen mensen afspelen en die uitgepraat moesten worden. Soms verzuchtte iemand wel eens: Is dit een opleiding of een therapiegroep?

Maar nu het weggevallen is, mis ik het. Deze opleiding met diepgang. Een opleiding waarin je specialist wordt in contact. Met jezelf, met anderen, tussen anderen. Natuurlijk heb ik genoeg andere mensen met wie ik ook contact heb, maar wat we deze vier jaar met elkaar gedeeld hebben was bijzonder.

Gebrek aan contact

In mijn praktijk kom ik regelmatig met mensen in gesprek die wel een partner hebben maar waarbij het niet lukt om in contact met de partner op die diepere laag te komen. Dat kan te maken hebben met hoe iemand is (heeft iemand geleerd zijn gevoel onder woorden te brengen), maar het kan ook het gevolg zijn van een aandoening. Mensen met een diagnose in het autistisch spectrum vinden contact meestal ingewikkeld. Soms lukt het hen niet om hun partner (of kinderen) te begrijpen, om in te voelen en af te stemmen op de ander.
Er zijn ook mensen die geen partner hebben en die maar een heel klein netwerk om zich heen hebben.

Contact is van essentieel belang. Je hebt contact met anderen nodig om ook goed in verbinding te blijven met jezelf. Als je, om wat voor reden dan ook, dat contact niet met een partner hebt, zoek het dan bij anderen. Bij een vriend, een goede buur, een familielid, het maakt niet uit, als jij je er maar veilig bij voelt.

Uitdaging

Misschien voor jou ook goed om eens stil te staan bij jouw contacten. Heb je contact met jezelf, met wat jij wilt, voelt, ervaart. Hoe serieus neem je dat? En durf je dat te delen met anderen?

Heb je genoeg contact of voel je je eenzaam? Hoe tevreden ben jij met de contacten die je hebt? Hebben ze diepgang genoeg voor jou of blijf je altijd wat aan de oppervlakte hangen? Echt contact krijg je als je je hart durft te laten zien aan die ander. Dat is kwetsbaar en je kunt gekwetst worden, maar er kan ook iets moois gebeuren. Want juist in dat kwetsbare delen van wat jou echt bezig houdt ontmoet je de ander en vindt je herkenning bij elkaar. Heb je echt contact. Ben je met elkaar verbonden. Die verbinding geeft een gelukkig en tevreden gevoel.

Vandaag las ik een tekst die hoort bij dit thema:

Zoals water het gezicht weerspiegelt
zo weerspiegelt het hart de mens.
(Spreuken 27:19)

Wil jij jezelf laten zien in contact met de ander? Laat dan je hart zien!