Tante Grief

Over het algemeen heb ik niet snel een hekel aan mensen. Iedereen is anders en heeft mooie en minder mooie eigenschappen. Maar tante Grief, dat is een ander verhaal. Ik heb echt problemen met haar. Ik zal je uitleggen hoe dat gekomen is. Toen ik tante Grief leerde kennen was er nog niets aan de hand. Ik zag haar maar heel af en toe. Meestal bij gelegenheden waar ook genoeg anderen waren zodat ik me niet met haar bezig hoefde te houden.

In de loop van de jaren werd ze steeds opdringeriger. Ik zag haar op het schoolplein, tijdens het sporten, in de kerk, op vakantie en altijd op onverwachte momenten. Het leek wel of ze me achtervolgde. Het punt was dat ze altijd zo verschrikkelijk aanwezig was. Waar tante Grief was, ging het ook over tante Grief. Ze trok alle aandacht naar zich toe. Ik begon haar irritant te vinden en zocht naar een manier om haar uit mijn leven te werken.

Negeren

Ik probeerde haar te negeren. Dat lukte een hele tijd best goed. Als ik haar in mijn ooghoek aan zag komen draaide ik mijn hoofd om en deed of ik haar niet zag. Irritant als ze was hoorde ik heus wel dat ze mijn naam noemde, maar ik reageerde er niet op. Het werkte. Niet in de zin dat ze verdween, maar ze kreeg de gelegenheid niet meer om alle aandacht op zich te vestigen. Toch voelde ik altijd op de achtergrond de aanwezigheid van tante Grief.

Misschien had ik er rekening mee moeten houden, gezien haar karakter, maar dat had ik niet. Dus op een dag stond tante Grief opeens op de stoep. Fatsoenshalve liet ik haar binnen en ze deed haar verhaal. Het ging over wat haar allemaal overkomen was, hoe onrechtvaardig dat was, hoe zwaar het leven aanvoelde en dat het maar de vraag was of het ooit weer goed zou komen. Het was één grote klaagzang en ik zat me hoe langer hoe meer op te vreten. Hoe kon ik haar de deur uitwerken zonder al te grof te worden? Ze bleef lang zitten maar vertrok uiteindelijk toen ik weigerde haar voor het avondeten te vragen en het etenstijd werd.

Boosheid

De opluchting was echter van korte duur. Tante Grief was blij eindelijk een praatpaal gevonden te hebben en kwam met steeds grotere regelmaat terug. En echt niet op uitnodiging! Ze kwam zelfs via de achterdeur. Wat een verschrikkelijk opdringerig figuur was ze toch. Ik was woest op haar, maar ook op mezelf omdat ik blijkbaar niet opgewassen was tegen dit mens.

Nu negeren niet meer werkte probeerde ik haar uit mijn leven te werken door boos op haar te worden. Elke keer als ze weer kwam met haar inmiddels overbekende verhaal maakte ik me nijdig en schreeuwde uiteindelijk dat als ze niks nieuws te vertellen had ze maar beter op kon zouten. Dan droop ze, nog somberder dan ze gekomen was, af. Maar nooit voor lang.

Aandacht

Wat ik niet begreep was dat anderen zich helemaal niet stoorden aan tante Grief. Het was inmiddels diverse keren gebeurd dat tante Grief in aanwezigheid van anderen verschenen was en haar verhaal had gedaan. Waar ik me zat op te vreten, waren anderen vriendelijk en troostend voor haar. Vol belangstelling en aandacht. Tante Grief genoot daarvan en knapte er ook van op. Het viel mij op dat als ze maar genoeg aandacht kreeg, ze daarna ook langer wegbleef.

Als ik al eens een feestje organiseerde, dat deed ik niet zo vaak, was ik als de dood dat tante Grief ook zou opdagen. Ik nodigde haar niet uit, maar op de één of andere manier wist ze toch dat er wat te beleven was en stond ze opeens weer tussen de gasten.  Als ze dan met haar klaagzang begon schaamde ik me tegenover mijn andere gasten. Ik deed de hele avond mijn best om de aandacht van haar af te leiden en te zorgen dat niemand last van haar had. Ik haatte haar. Ze verpestte mijn leven!

Ik sprak met anderen over tante Grief. Zij hadden duidelijk een andere kijk op haar. Ze vonden dat tante Grief net zo goed als ik bestaansrecht had. Dat zij, met alles wat ze meegemaakt had, ruimte nodig had om haar verdriet te uiten en haar verhaal te vertellen. Ik probeerde hen op andere gedachten te brengen door te laten zien hoe irritant tante Grief was en dat ze gewoon een chronische aandachtstekortstoornis had. Maar niemand was het met me eens. Dat zette me aan het denken.

Contact

Ondertussen bleef tante Grief onaangekondigd en onuitgenodigd verschijnen in mijn leven. Meestal reageerde ik gefrustreerd op haar komst maar af en toe lukte het me om een echt praatje met haar te maken. Dan was er even contact, in plaats van een gevecht. Eigenlijk waren dat best mooie momenten. Als ik de tijd nam om te luisteren naar het verhaal van tante Grief voelde ik zelfs iets van compassie voor haar.

Ik probeerde met haar te onderhandelen. Als ik nou af en toe (niet te vaak) een kop koffie met haar zou drinken en naar haar verhaal zou luisteren, zou tante Grief dan niet meer onaangekondigd langs willen komen als ik in gezelschap met anderen was? Ze wilde het niet beloven. Er waren niet echt afspraken met haar te maken.

Acceptatie

Inmiddels ken ik tante Grief zo’n 44 jaar en kan ik niet anders zeggen dan dat ze deel van mijn leven is geworden. Ik heb niet de illusie meer dat ze zich laat wegsturen en zal ermee moeten leren leven dat ze zo af en toe plotseling op de stoep staat. En ja, dat is irritant en heb ik liever niet, want ik heb nu eenmaal graag de controle over mijn eigen leven. Toch heb ik ontdekt dat ik zelf iets kan doen om goed om te gaan met tante Grief. In plaats van boos op haar te worden neem ik even tijd om naar haar verhaal te luisteren. Dan kalmeert ze vanzelf en gaat daarna weer weg. Dat lukt me nog lang niet altijd, maar ik ben onderweg.

Ik probeer me ook niet meer te verontschuldigen voor het gedrag van tante Grief. Waarschijnlijk ben ik de enige die het irritant vind en moet ik het maar bij de ander laten hoe die met tante Grief omgaat. Ik hoef me niet voor haar te schamen.

Heel voorzichtig, af en toe, kijk ik er zelfs wel eens naar uit dat tante Grief langs komt. Misschien ga ik ooit nog wel van haar houden, die irritante, aanwezige, onvoorspelbare tante Grief.

Jouw ongewenste gast

In mijn leven staat tante Grief voor verdriet en het uiten van emoties. Ik denk dat iedereen wel zo’n tante Grief heeft. Het kan van alles zijn. Iets in je leven dat er is maar dat je niet wilt hebben. Pijn, vermoeidheid, perfectionisme, onzekerheid, (faal)angst, depressie, hooggevoeligheid, ontevredenheid met je lichaam, onverwerkte gebeurtenissen. Je verzet je ertegen, zoekt afleiding in allerlei vermijdende activiteiten of je vlucht door jezelf te verdoven met eten, drinken of tijdelijke pleziertjes die je even een goed gevoel geven.

In de training Voluit leven leer je om je ongewenste gast in je leven onder ogen te komen en met hem op te trekken. Hij is er nu eenmaal en laat zich niet wegsturen. Maar desondanks kan je toch voluit leven en genieten van alle goede dingen die er ook zijn. Want dat is voluit leven: De mooie én minder mooie kanten van het leven. Het leven nemen zoals het komt, in zijn geheel.

Denk de komende week eens na over jouw tante Grief en hoe je haar bestreden hebt tot nu toe. Misschien… misschien moet je eens luisteren naar wat ze te vertellen heeft.

De training Voluit Leven wordt gegeven door Lenie Kap en Tineke Voorthuis
Je kan ook zelf het werkboek ‘Voluit Leven’ aanschaffen. 

Voor mijn eerste blog over Voluit Leven klik hier.