Relatietherapie
Relatietherapie is één van de therapievormen die ik geef. In mijn praktijk heb ik de afgelopen jaren heel veel stellen zien komen en gaan. Soms kwamen ze te laat en was de relatie niet meer te herstellen. Pijnlijk om te zien en met grote gevolgen voor iedereen. Heel vaak is er gelukkig ook sprake van stellen die ondanks moeite, frustratie, pijn en kwetsuren bij elkaar blijven en elkaar opnieuw vinden. Het is prachtig om daar een bijdrage aan te mogen leveren.
Wat mij opvalt is dat stellen over het algemeen erg lang wachten met hulp zoeken. De meeste stellen komen als één van beide partners heeft aangegeven dat het zo niet langer gaat. Een laatste redmiddel. Vaak zijn er dan al jaren van ruzie (of juist afstand nemen van elkaar) aan vooraf gegaan.
Er is nog iets dat me opvalt bij stellen. Met name bij die stellen die al lang bij elkaar zijn. Ze gaan ervan uit dat de ander wel weet wat hij of zij nodig heeft, behoefte aan heeft of prettig vindt. Ze verwachten van de ander dat hij of zij daar rekening mee houdt. Als dat niet gebeurt, ontstaan er frustraties en teleurstellingen.
Niet klagen maar…
‘Niet klagen maar dragen…’ Je hebt ‘m vast wel eens gehoord, deze uitspraak. Eigenlijk een regeltje uit een gedicht van Nicolaas Beets. Een andere mooie uitspraak is:
Een klacht is eigenlijk een verpakte wens.
Een nadenkertje. Zeker in het kader van relatietherapie. Je wilt niet weten welke klachten ik in mijn spreekkamer al heb horen langskomen.
Een klacht is eigenlijk een verpakte wens. Daar zit wel veel waars in! Als ik klaag dat ik het te druk heb, bedoel ik eigenlijk dat ik zin heb om een avond voor mezelf te hebben. Als ik klaag over de regen en de wind, bedoel ik dat ik zin heb in de lente of de zomer waar ik met een lekker zonnetje naar m’n werk kan fietsen.
Toch is klagen geen prettige manier van communiceren. Als je te veel klaagt dan loop je het risico om door je omgeving als zeurpiet, mopperkont, pessimist, graftak of zuurpruim te worden uitgemaakt. Door te klagen maak je jezelf ook machteloos omdat je meestal klaagt over dingen die buiten jezelf liggen en waar jij geen invloed op hebt. In mijn praktijk werk ik veel met echtparen. Zij zijn over het algemeen goed geoefende klagers.
Mijn man is bijna nooit thuis.
Mijn vrouw heeft geen behoefte aan sex.
Mijn man kan het alleen maar over auto’s en computers hebben.
Mijn vrouw is meer bezig met haar hobby’s dan met mij.
Mijn man komt nooit met een spontaan idee.
Mijn vrouw wil op vakantie met vriendinnen.
Mijn man doet niets uit zichzelf in huis.
Mijn vrouw flirt met collega’s.
Een klacht is eigenlijk een wens. Ja, inderdaad. Want onder alle klachten die ik hoor, niet alleen bij echtparen maar ook bij ouders, kinderen en mensen alleen hoor ik een wens, een onuitgesproken verlangen. Maar daar komen we niet mee, niet in eerste instantie. Ik ga steeds beter begrijpen waarom dat zo moeilijk is. Want als we komen met een klacht ligt het aan een ander, die moet iets anders doen. Terwijl als we komen met een wens, we op ons kwetsbaarst zijn, we iets over ons zelf zeggen dat heel gevoelig is en we ook nog eens het risico nemen om afgewezen te worden.
Komen met je behoefte
Zeg mij niet wat ik fout doe. Zeg mij wat je nodig hebt.
Als stellen die bij mij in relatietherapie komen dit zouden doen, zou minstens de helft binnen de kortste keren klaar zijn met de therapie.
Niet klagen maar vragen! Hoe spannend en kwetsbaar ook. Ga eens oefenen. Probeer je de laatste keer dat je ergens over klaagde eens te herinneren en denk dan eens na wat je nou eigenlijk echt wilde. Misschien is het nieuw voor je om überhaupt te bedenken wat je wilt en waar je behoefte aan hebt. Misschien heb je nooit geleerd om daarbij stil te staan of kom je uit een gezin waar een eigen mening niet gewaardeerd werd en jouw wensen er niet toe deden. Dan wil ik je des te meer uitdagen: ga er eens voor zitten en schrijf het op! Wist je dat ieder mens, niemand uitgezonderd, behoefte heeft om erkend te worden, te mogen bestaan en geliefd te zijn? Dat is niet raar, zo zijn wij gemaakt. We zijn bestemd om in relatie met de ander te leven. Ik gebruik vaak dit lijstje van behoeften (de een zul je meer herkennen dan de ander):
- Behoefte om geaccepteerd te worden
- Behoefte aan nabijheid – Behoefte aan begrip
- Behoefte om belangrijk gevonden te worden
- Behoefte om geliefd te worden
- Behoefte dat de ander de goede dingen in je ziet
- Behoefte aan waardering
- Behoefte aan veiligheid
- Behoefte om gezien te worden
Leg je klachten eens naast dit lijstje van behoeften en probeer een wens te formuleren. Je wordt er een veel prettiger mens van als je in plaats van klagen over wat een ander tekort komt, het bij jezelf houdt en je verlangens uitspreekt. Dat stimuleert een open relatie waarbij je elkaar van hart tot hart kunt ontmoeten. Zowel in je relatie, als in vriendschappen, maar ook op het werk of in de kerk, of als het om buren of familie gaat.
Vanzelfsprekend
Niet klagen maar vragen! Dat is mijn motto voor relatietherapie. Niet komen met een klacht maar met een behoefte. Je zult zien dat de ander daar meestal wel gevoelig voor is. Over het algemeen (tenzij er al heel veel stuk is in de relatie) is de intentie van partners om het goede te doen voor elkaar.
Daar kom ik meteen op iets dat ik in bijna ieder gesprek met een stel tegen kom: de verwachting dat de ander wel weet wat je nodig hebt, waar je behoefte aan hebt, hoe je in elkaar zit.
Eén van mijn gevleugelde uitspraken is: ‘Er hangt geen bordje boven je hoofd waarin staat hoe je je voelt en wat je nodig hebt.’ Zeker naarmate partners langer bij elkaar zijn gaan ze er toch stiekem vanuit dat de ander wel weet waar behoefte aan is. En als die dan niet vervuld wordt is er irritatie en teleurstelling.
Een voorbeeld uit mijn eigen leven helpt misschien om het wat te verduidelijken. Ik houd van een opgeruimde woonkamer. Dat geeft mij rust en maakt dat ik lekker op de bank kan zakken. Eén keer in de maand heb ik studieweekend. Dit zijn meestal intensieve weekenden waarna ik moe en overprikkeld thuis kom. Als ik bij thuiskomst een chaos aantref voel ik me chagrijnig en gefrustreerd. JW weet toch waar ik van houd? Maar ik heb inmiddels geleerd dat als ik iets belangrijk vind en echt wil, ik daar woorden aan moet geven. Ik kan niet verwachten dat JW precies weet hoe ik thuis kom en wat ik dan nodig heb. Als ik met zekerheid een opgeruimd huis wil, zal ik even een seintje moeten geven. Geen twijfel mogelijk of hij houdt hier dan rekening mee. Ik kan het ook op zijn beloop laten en ofwel verrast worden door JW’s aandacht voor mijn behoefte, ofwel gefrustreerd denken: ‘Hij weet toch dat ik dit niet tof vind?’
In het bordje dat boven jouw hoofd hangt zul je zelf de tekst moeten schrijven zodat het leesbaar is voor de ander. En heb je daar hulp bij nodig? Dan ben je van harte welkom in mijn praktijk! Relatietherapie is niets om je voor te schamen. Hoe eerder je komt, des te sneller je ook weer zelf verder kunt!
-Meer weten over relatietherapie klik hier–
-Behoefte aan een relatie APK weekend? Welkom! Meer info lees je hier–
Wat een geweldig stukje Judith…..zo herkenbaar. Maar ook zo nodig om het te blijven zeggen…..” niet klagen maar vragen”
Hier hou ik van.
Liefs anja