17 december 2016

Het is zaterdagavond 17 december 2016 als mijn boek ‘Adem in Adem uit’ gepresenteerd wordt. Deze avond zijn er veel mensen van wie ik houd, familie, vrienden, buren, maar mijn speciale gast is Lia. Lia aan wie ik mijn boek heb opgedragen, voor wie ik zoveel respect heb gekregen en die zo dapper haar weg door dit leven gaat, omringd door haar lieve man Aat en vele helpende handen.

Een stukje uit mijn toespraak op die bijzondere avond:
‘Een bijzonder welkom aan Lia en Aat.
‘Wil je het boek aan iemand opdragen?’ vroeg Theo (de uitgever) tijdens één van onze appjes op een avond. Daar had ik nog niet eerder bij nagedacht maar in de loop van de weken begon er iets te kriebelen. Ja, ik wilde mijn boek opdragen aan iemand. En niet zomaar aan iemand. Voor alles is een tijd. Er is een tijd om te rouwen en een tijd om te dansen. De tijd om te rouwen, daar heb ik de afgelopen twee jaar vaak bij stilgestaan met Lia.

Ik denk dat wij ons er geen voorstelling van kunnen maken hoe het is als langzaam maar zeker al je lichaamsfuncties het laten afweten. Lia kan je erover vertellen. De MS, waar zij al meer dan 20 jaar aan lijdt, heeft in de loop van de jaren al haar bewegingsvrijheid en zelfstandigheid afgenomen. Met als dieptepunt, nu zo’n twee jaar geleden, dat ze ook haar handen niet meer kan gebruiken. Niet even je neus kunnen snuiten, of kriebelen op je hoofd als je jeuk hebt. Je rolstoel niet kunnen bedienen, de telefoon niet meer opnemen. De televisie of een cd niet kunnen aanzetten. Geen kerstkaartje meer kunnen schrijven. Je kleinkind niet meer kunnen oppakken en knuffelen. Geen aai over de wang van je geliefde echtgenoot of zijn hand vastpakken. Zelfs… de bladzijden van je boek niet meer kunnen omslaan…

Maar ondanks dat aftakelende lichaam, ondanks de steeds toenemende afhankelijkheid van anderen, bleef het geloof in God. Jouw houvast, mijn houvast. Wat hebben we vaak gesproken met elkaar Lia over de vragen en twijfels waar we tegenaan lopen. Waarom stopte God de ziekte niet? Waarom ook je handen? Hoe lang nog? Wat zal er nog meer gebeuren? We weten het niet. Maar één ding weet ik wel, en jij ook Lia, er komt een dag dat ook jij weer kan dansen!!!

Ik draag mijn boek aan jou op. Het eerste exemplaar lieve Lia is voor jou! En omdat ik weet dat een boek lezen er voor jou niet in zit, heb ik het voor je voorgelezen en krijg je m’n boek op deze toepasselijke vlinder-stick mee.

Lia, Adem in en laat je vullen met frisse lucht, nieuwe energie, hoop en de liefde van God. Adem uit en blaas de pijn en de zware kanten van het leven weg zodat er weer ruimte ontstaat in je binnenste. Het beste komt nog! Er komt een dag dat ook jij weer kunt dansen!’

9 januari 2019

Ik zit met mijn vriendin Linda in een restaurant. Linda die, net als Lia, uit ervaring weet hoe het is om met beperkingen te leven. We praten erover, hoe dat is, wat het met je doet. Ook Lia’s naam wordt genoemd. Ik pak mijn mobieltje om even te kijken of er nog nieuws is over haar. Lia die alweer dagen in het ziekenhuis ligt en bij wie de behandeling inmiddels gestopt is. Onderweg naar Huis. Er is een berichtje van Aat. In alle rust en in het bijzijn van haar kinderen is Lia overleden. Eindelijk thuis.

We zijn er stil van en er rollen tranen over onze wangen. ‘Lia danst weer!’ zeg ik. Voor haar is het vandaag bevrijdingsdag. Eindelijk, eindelijk kan ze zich weer bewegen, is ze verlost van de gevangenis die haar lichaam geworden was. Zal ze zingen en juichen omdat ze haar Verlosser en Vader mag ontmoeten.

Als ik naar huis rijd probeer ik het me voor te stellen. Hoe ze nu aan het genieten is. Ik denk terug aan de vele gesprekken die ik met Lia mocht hebben. Hoe vaak hebben we het niet gehad over naar huis gaan… Lia was dapper maar ook mens. Het leven met MS viel haar zwaar de laatste jaren. Iedere dag bij het wakker worden ontdekken nog steeds hier te zijn in een lichaam dat niet meer wilde bewegen.

Lia danst weer!

‘Hoe lang nog?’ was één van de zinnetjes die Lia regelmatig verzuchtte. Om zich vervolgens weer schuldig te voelen dat ze niet dankbaar genoeg was voor alle mensen om haar heen die voor haar klaar stonden. Wat hebben we daar vaak over gesproken. Dat je mag klagen, dat je mag rouwen over het verlies van je gezondheid. Dat je het moeilijk mag hebben en daar uiting aan mag geven. Dat hoort bij dit leven, dat lees je ook al in de psalmen en door de hele bijbel heen. God wil dat je je hart bij Hem uitstort, Hij is betrokken bij jouw leven.

Dat was er ook altijd: Lia’s geloof in God. Als we samen terugblikten op haar leven zei ze altijd weer: ‘Hij heeft mij er doorheen gedragen.’ Lia was dankbaar voor iedereen om haar heen, voor al die trouwe mensen die haar hielpen. Er waren periodes waar ze tegenop zag. De zomermaanden waarin iedereen plannen maakte, erop uit ging, naar buiten ging en met verhalen terugkwam van vakantie en uitjes vond ze moeilijk. Wat zou ze zelf ook graag nog fietsen of wandelen. Het verlangen naar de hemel werd steeds groter.

We hebben veel gesproken over de vragen van het leven, over genezing en ziekte, over lijden, over kwetsbaar zijn, over twijfels. Twijfels die juist op moeilijke momenten, in de nacht als ze niet kon slapen, de kop op staken. Wat wilde ze daar graag van af. Maar die twijfels brachten haar ook dichter naar God. ‘Dan ga ik maar bidden’, zei Lia. En een bidder was ze!

Samen keken we vooruit, naar het beste dat nog zou komen. Naar thuiskomen, het einde van het ziek zijn, een nieuw lichaam, geen twijfels en strijd meer. En nu is het zover. Lia danst weer!

Voor alles is een tijd

Vreugde voor Lia, een tijd om te dansen.
Tranen hier, een tijd om te rouwen.

Wat een lege plek laat Lia achter. In het leven van Aat die zo liefdevol en toegewijd voor zijn vrouw zorgde. Wat een gemis, wat hadden ze het goed samen, ook al hebben ze samen door deze ziekte al zoveel in moeten leveren. Het zal stil en leeg zijn.

Wat een gemis voor iedereen die op vaste tijden voor Lia zorgde. Haar uit bed hielp, verzorgde, de kleine en grote dingen voor haar deed, haar haren knipte, haar neus snoot, voorlas, medicijnen gaf, het huishouden deed, de boodschappen opschreef, samen met haar de kerkdienst bekeek en zoveel meer momenten van zorg. Dag in, dag uit, week in, week uit, jaar in, jaar uit. Wat een leegte nu opeens.

Ik denk dat iedereen die Lia kende blij en dankbaar voor haar is dat ze eindelijk Thuis is. Het is haar zo gegund. Tegelijk is er het verdriet en het gemis. Het mag er allebei zijn, het staat naast elkaar. Twee kanten van één medaille: het leven. Soms hangt de ene kant voor en zal er rust zijn, dankbaarheid dat we Lia gekend hebben, dat ze er zo lang geweest is. Maar ook de andere kant van de medaille zal zichtbaar zijn. Het verdriet en het gemis. Voor alles is een tijd.

Het beste komt nog

Boven de rouwkaart van Lia staat deze prachtige tekst:

Want ik ben ervan overtuigd
dat het lijden van de tegenwoordige tijd
niet opweegt tegen de heerlijkheid
die aan ons geopenbaard zal worden.
(Romeinen 8: 18)

Voor Lia is deze tekst nu waar geworden. Voor ons, de achterblijvers, is het een belofte om aan vast te houden als het verdriet de overhand dreigt te krijgen. Het beste komt nog. Wat hebben we dat vaak tegen elkaar gezegd. Voor Lia is het nu zover en ik ben blij voor haar. Ik houd me vast aan deze belofte en bid dat deze worden een bron van troost en kracht zullen zijn voor Aat, de (klein)kinderen en iedereen die op welke wijze dan ook bij Lia betrokken is geweest.

Dank je wel lieve Lia dat ik je mocht leren kennen. Je hebt mijn leven verrijkt en ik kijk uit naar de dag van weerzien. Dat alles goed zal zijn voor iedereen!

Ik zag een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, want de eerste hemel en de eerste aarde waren voorbijgegaan, en de zee was niet meer. En ik zag de heilige stad, een nieuw Jeruzalem, nederdalende uit de hemel, van God, getooid als een bruid, die voor haar man versierd is. Ik hoorde een luide stem van de troon zeggen: Zie, de tent van God is bij de mensen en Hij zal bij hen wonen, en zij zullen zijn volken zijn en God zelf zal bij hen zijn, en Hij zal alle tranen van hun ogen afwissen, en de dood zal niet meer zijn, noch rouw, noch geklaag, noch moeite zal er meer zijn, want de eerste dingen zijn voorbijgegaan. En Hij, die op de troon gezeten is, zeide: Zie, Ik maak alle dingen nieuw.
(Openbaring 21:1-5)